ارتودنسی یکی از روش های متداول در دندانپزشکی است که برای اصلاح ناهنجاری های دندانی و فکی به کار می رود. با این حال، یکی از نگرانی های بیماران پس از پایان دوره ارتودنسی، بازگشت ناهنجاری ها و نیاز به درمان مجدد است. در این مقاله به بررسی علل برگشت ارتودنسی، روش های پیشگیری و راه های درمان آن می پردازیم.
رشد و تغییرات طبیعی فک و دندان ها باعث جابجایی مجدد دندان ها پس از برداشتن ارتودنسی می شود. رشد مداوم استخوان های فک و جمجمه در نوجوانان می تواند بر موقعیت دندان ها تاثیر بگذارد.
ریتینر وسیله ای است که پس از اتمام درمان ارتودنسی برای حفظ موقعیت دندان ها استفاده می شود. عدم استفاده منظم از ریتینر منجر به جابجایی مجدد دندان ها می شود.
عاداتی مانند فشار دادن زبان به دندان ها، مکیدن انگشت یا جویدن ناخن بر موقعیت دندان ها تاثیر منفی می گذارند.
مشکلات مفصل گیجگاهی – فکی (TMJ) و عدم تعادل در عضلات فک می توانند باعث جابجایی دندان ها شوند.
برای جلوگیری از برگشت دندان های به حالت قبلی باید موارد زیر را رعایت کنید:
استفاده منظم و صحیح از ریتینر طبق توصیه های ارتودنتیست از جابجایی دندان ها جلوگیری می کند. نگهدارنده های ثابت یا متحرک هستند و بسته به نوع و میزان ناهنجاری، مدت زمان استفاده از آن ها متفاوت است.
مراجعه منظم به ارتودنتیست برای بررسی وضعیت دندان ها و اطمینان از عدم برگشت ناهنجاری ها ضروری است. ارتودنتیست در صورت لزوم تغییرات کوچکی در ریتینر یا تنظیمات دیگری انجام می دهد.
ترک عادات نادرستی مانند مکیدن انگشت، جویدن ناخن و فشار دادن زبان به دندان ها می تواند به حفظ موقعیت دندان ها کمک کند. آموزش تکنیک های صحیح بهداشت دهان و دندان به بیماران نیز موثر هستند.
انجام تمرینات تقویتی برای عضلات فک و صورت به تعادل و ثبات بیشتر دندان ها، کاهش تنش های عضلانی و بهبود عملکرد مفاصل فکی کمک می کنند.
در صورتی که جابجایی دندان ها خفیف باشد، استفاده مجدد از ریتینر به بازگرداندن دندان ها به موقعیت صحیح کمک کند. ارتودنتیست نگهدارنده را تنظیم یا یک پلاک جدید تجویز می کند.
استفاده مجدد از براکت ها ارتودنسی در موارد شدیدتر، ضروری است و دوره درمان بسته به میزان ناهنجاری، متفاوت است.
در موارد نادری که مشکلات ساختاری فک و صورت باعث جابجایی دندان ها می شوند، باید جراحی فک انجام داد. این روش به بهبود تعادل و ثبات دندان ها کمک می کنند.
استفاده از درمان های مکمل مانند فیزیوتراپی یا درمان های گیجگاهی – فکی به بهبود وضعیت دندان ها و فک کمک می کند. این درمان ها به کاهش درد و تنش های عضلانی و بهبود عملکرد مفاصل کمک می کنند.
مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به طور منظم می تواند به حفظ سلامت دندان ها و جلوگیری از مشکلات لثه کمک کند. استفاده از دهان شویه های ضد باکتری نیز موثر است.
مراجعه منظم به ارتودنتیست برای بررسی وضعیت دندان ها و دریافت توصیه های لازم بسیار اهمیت دارد. متخصص ارتودنسی مشکلات احتمالی را زودتر شناسایی و درمان می کند.
مصرف مواد غذایی سالم و اجتناب از مواد غذایی سخت و چسبنده که به دندان ها آسیب می زنند، ضروری است. تغذیه مناسب به حفظ سلامت عمومی بدن و دندان ها کمک می کند.
آموزش به بیماران در مورد اهمیت استفاده از ریتینر و رعایت نکات بهداشتی می تواند به حفظ نتایج درمان کمک کند. افزایش اطلاعات در مورد علل و راه های پیشگیری از برگشت ارتودنسی نیز بسیار موثر است.
برگشت ارتودنسی یک مشکل رایج است که به دلایل مختلفی رخ می دهد. با این حال، با رعایت نکات بهداشتی، استفاده منظم از ریتینر و پیگیری های منظم با ارتودنتیست، می توان از جابجایی مجدد دندان ها جلوگیری کرد.
در صورت بروز مشکل، روش های مختلف درمانی از جمله استفاده مجدد از ریتینر، براکت های ارتودنسی و در موارد شدیدتر جراحی فک و صورت به بازگرداندن دندان ها به موقعیت صحیح کمک می کنند. حفظ نتایج درمان ارتودنسی نیازمند توجه به جزئیات و رعایت نکات توصیه شده توسط ارتودنتیست است.
مدت زمان استفاده از ریتینر بستگی به نوع و میزان ناهنجاری و توصیه های ارتودنتیست دارد و تقریبا حدود 6 ماه تا دو سال است.
در روزهای اول استفاده از ریتینر ممکن است کمی ناراحتی یا درد احساس کنید، اما این احساس معمولاً پس از چند روز کاهش می یابد. اگر درد شدید یا مداوم داشتید، باید با ارتودنتیست خود مشورت کنید.
هزینه درمان بستگی به نوع و میزان ناهنجاری و روش درمانی انتخابی دارد. برای اطلاع دقیق تر از هزینه ها، باید با ارتودنتیست خود مشورت کنید.
جابجایی در همه بیماران رخ نمی دهد، اما بسیاری از بیماران ممکن است تا حدودی تغییرات در موقعیت دندان ها را تجربه کنند. رعایت نکات بهداشتی و استفاده صحیح از ریتینر به به کاهش این احتمال کمک می کند.
روش های خانگی مانند رعایت بهداشت دهان و دندان، ترک عادات نادرست دهانی و انجام تمرینات تقویتی برای عضلات فک به حفظ نتیجه ارتودنسی کمک می کنند. با این حال، استفاده از ریتینر و مراجعه منظم به ارتودنتیست از اهمیت بیشتری برخوردارند.