. ارتودنسی یکی از شاخه های تخصصی دندانپزشکی است که به تصحیح ناهنجاری های دندانی و فکی می پردازد. این درمان به کمک دستگاه های ارتودنسی مانند براکت ها، سیم ها و ریتینرها انجام می شود و هدف آن بهبود وضعیت دندان ها و فک ها به منظور دستیابی به لبخندی زیبا و عملکرد بهتر دندان ها است. مراقبت های صحیح در طول درمان ارتودنسی برای رسیدن به نتایج مطلوب و جلوگیری از بروز مشکلات بعدی بسیار اهمیت دارد. در این مقاله، به بررسی مراقبت های بعد از ارتودنسی می پردازیم.
حفظ بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. براکت ها و سیم های ارتودنسی می توانند نقاطی برای تجمع پلاک و باکتری ها ایجاد کنند که در صورت عدم رعایت بهداشت مناسب، به مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان و التهاب لثه منجر می شود.
استفاده از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید برای مسواک زدن دندان ها و براکت ها ضروری است. بهتر است دندان ها حداقل دو بار در روز و به مدت دو دقیقه مسواک زده شوند. برای دسترسی به نواحی دشوار، استفاده از مسواک برقی یا مسواک های ویژه ارتودنسی می تواند مفید باشد.
استفاده منظم از نخ دندان برای پاک سازی بین دندانی و جلوگیری از تجمع پلاک در اطراف براکت ها و سیم ها لازم است. نخ دندان های مخصوص ارتودنسی که دارای ویژگی هایی برای عبور آسان از میان براکت ها هستند، به کار برده شوند.
استفاده از دهان شویه های ضدباکتریایی می تواند به کاهش باکتری ها و جلوگیری از التهاب لثه ها کمک کند. دهان شویه های حاوی فلوراید نیز به تقویت مینای دندان و کاهش خطر پوسیدگی کمک می کنند.
رژیم غذایی صحیح نقش مهمی در موفقیت درمان ارتودنسی دارد. برخی غذاها به راحتی به براکت ها آسیب می رسانند یا به تجمع پلاک کمک می کنند.
از خوردن غذاهای سخت مانند مکعب های یخ، آجیل های سخت و غذای برشته شده خودداری کنید. این غذاها باعث شل شدن یا شکستگی براکت ها می شوند.
غذاهایی مانند شکلات، آدامس و کارامل می توانند به براکت ها بچسبند و موجب آسیب یا تجمع پلاک شوند.
انتخاب غذاهای نرم و پخته شده مانند سبزیجات پخته، میوه های نرم، و گوشت های نرم به راحتی مصرف و جویدن غذا را در دوران درمان ارتودنسی تسهیل می کند.
عادات نامناسب مانند جویدن ناخن، قلم یا اشیای سخت می تواند به براکت ها آسیب برساند و باعث کندی روند درمان شود. همچنین، مصرف سیگار و نوشیدنی های الکلی به مشکلات لثه و دندان منجر می شود و باید از این عادات اجتناب کرد.
مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی برای بررسی پیشرفت درمان و تنظیمات لازم بسیار مهم است. این مراجعات معمولاً هر 6 تا 8 هفته یک بار انجام می شود و شامل:
تنظیم براکت ها و سیم ها: در هر جلسه، ارتودنتیست ممکن است براکت ها و سیم ها را تنظیم کند تا فشار مناسب به دندان ها وارد و تنظیمات لازم برای پیشرفت درمان انجام شود.
بررسی وضعیت لثه ها و دندان ها: دندانپزشک و ارتودنتیست وضعیت لثه ها، دندان ها و براکت ها را بررسی کرده و مشکلات احتمالی را شناسایی و درمان می کنند.
برخی بیماران نیاز به استفاده از وسایل جانبی مانند ریتینرها، هدگیرها یا نوارهای دندانپزشکی دارند. این وسایل به تثبیت نتایج درمان ارتودنسی و جلوگیری از بازگشت مشکلات دندانی کمک می کنند:
استفاده از ریتینرها به منظور حفظ موقعیت جدید دندان ها بعد از برداشتن براکت ها و سیم ها ضروری است. ریتینرها به صورت ثابت یا متحرک هستند و باید طبق دستور ارتودنتیست استفاده شوند.
در برخی موارد، ارتودنتیست ممکن است از هدگیرها یا نوارهای دندانپزشکی برای اصلاح موقعیت فک و دندان ها استفاده کند. استفاده صحیح از این وسایل به موفقیت درمان کمک می کند.
در صورت عدم رعایت مراقبت های بعد از ارتودنسی به مشکلاتی به وجود می آید که در ادامه به آن اشاره می کنیم:
درد و ناراحتی در طول درمان ارتودنس به ویژه پس از تنظیم براکت ها و سیم ها بسیار رایج است. این درد معمولاً به مدت چند روز ادامه دارد و به مرور کاهش می یابد و با کمک روش های زیر درمان می شود:
مسکن های بدون نسخه: استفاده از مسکن های ضدالتهابی مانند ایبوپروفن می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
رژیم غذایی نرم: خوردن غذاهای نرم و خنک مانند ماست، پوره سیب زمینی و سوپ های سرد به کاهش ناراحتی کمک می کند.
شکستگی یا شل شدن براکت ها می تواند به دلیل مصرف غذاهای سخت یا چسبنده یا آسیب فیزیکی به دندان ها رخ دهد. در صورت مشاهده شکستگی یا شل شدن براکت ها، باید فوراً به ارتودنتیست مراجعه کرد تا براکت آسیب دیده تعمیر یا تعویض شود. برای پیشگیری از مشکلات مشابه، از خوردن غذاهای سخت و چسبنده خودداری کنید.
اگر ریتینرها به درستی استفاده نشوند یا آسیب ببینند، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. در صورت آسیب یا مشکلات با ریتینر، باید فوراً به ارتودنتیست مراجعه کرد تا ریتینر بررسی و تعمیر شود. استفاده منظم و صحیح از ریتینر طبق دستورالعمل های ارتودنتیست برای حفظ نتایج درمان ضروری است.
مراقبت های مناسب بعد از نصب ارتودنسی برای دستیابی به نتایج مطلوب و حفظ سلامت دهان و دندان ها بسیار مهم است. رعایت بهداشت دهان و دندان، رژیم غذایی مناسب و اجتناب از عادات مضر از جمله مراقبت های روزانه ای هستند که باید به آن ها توجه ویژه ای داشت
مراجعه منظم به دندانپزشک و ارتودنتیست، استفاده صحیح از وسایل جانبی و مدیریت مشکلات رایج از جمله نکات کلیدی در موفقیت درمان ارتودنسی است. با رعایت این نکات و پیروی از توصیه های متخصصین، می توانید از درمان ارتودنسی خود بهترین نتیجه را کسب کنید و به داشتن دندان هایی سالم و زیبا دست یابید.