با برداشتن بریس های ارتودنسی کار درمان دندان ها به پایان نمی رسد، بلکه برای حفظ جایگاه جدید دندان ها نیاز است که یک نوع نگهدارنده ارتودنسی استفاده شود. زیرا دندان ها به اصطلاح حافظه دارند و تمایل دارند که به محل قدیمی خود باز گردند و اگر چنین اتفاقی بیفتد مثل این است که اصلا درمانی صورت نگرفته باشد. ریتینرها یا همان نگهدارنده ها از بروز این مشکل جلوگیری می کنند. ریتینر ها انواع مختلفی دارند که بلاگرام در ادامه شما را با طرز کار آن ها آشنا خواهد کرد.

نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر ارتودنسی چیست؟

درمان ارتودنسی یک فرآیند طولانی مدت و تدریجی است. حفظ نتایج بدست آمده پس از ارتودنسی بسیار حائز اهمیت است زیرا امکان بازگشت ناهنجاری ها و مشکلات دندان ها وجود دارد. اینجاست که اهمیت ریتینرها پررنگ می شود.

انواع ریتینر ارتودنسی

ریتینرها در کل دو نوع هستند و جنس، شکل و طرز کار هر کدام متفاوت است:

نگهدارنده متحرک

منظور از متحرک بودن نگهدارنده این است که می توان در هر زمان و در هر موقعیتی آن ها را از دهان خارج کرده و دوباره در دهان قرار داد. بنابراین یکی از مزایای نگهدارنده ارتودنسی متحرک سهولت تمیز کردن دندان ها و رعایت بهداشت و جویدن راحت تر غذا است. البته در چند ماه اول پس از برداشتن براکت های ارتودنسی باید تا جایی که ممکن است تمام وقت در دهان قرار بگیرد. جنس ریتینر های متحرک از پلاستیک شفاف است.

نگهدارنده ی هاولی یکی از ریتینرهای متحرک است. این پلاک شامل یک قطعه پلاستیکی یا اکریلیک است که به کمک سیم هایی که به آن متصل است در دهان قرار می گیرد. نگهدارنده ی ایسکس هم نوع دیگری از این نگهدارنده ها است، یک پلاک شفاف که برای هر فک یک قطعه واحد است.

نگهدارنده ارتودنسی از نوع ثابت

این ریتینرها بر خلاف نگهدارنده های متحرک به دندان ها چسبیده اند و امکان خارج کردن آن ها توسط بیمار وجود ندارد. این نوع نگهدارنده شامل سیم هایی است که به پشت دندان ها متصل می شوند و به مدت طولانی تری باید در دهان قرار بگیرند. در برخی موارد نیز در صورت شدید بودن ناهنجاری اصلاح شده، فرم و وضعیت دهان بیمار باید تا آخر عمر در دهان باقی بمانند.

مزایای استفاده از نگهدارنده ارتودنسی چیست؟

همانطور که گفتیم یکی از مهم ترین مزایای ریتینرها حفظ موقعیت اصلاح شده دندان ها است. علاوه بر این می توان به چند مورد دیگر اشاره کرد:

• در صورتی که از نگهدارنده اسیکس استفاده کنید به دلیل شفاف بودن پلاستیک آن کمتر کسی متوجه آن می شود و حالتی نامرئی دارد.
• تثبیت و اصلاح موقعیت دندان های نیش یکی از این موارد است. ممکن است پس از اصلاح کلی دندان ها، دندان های نیش هنوز آنطور که باید و شاید اصلاح نشده باشند، ریتینرها می توانند به بهبود وضعیت آن ها کمک کنند.
• با حفظ ساختار جدید دندان ها از بروز مجدد مشکلاتی از قبیل مشکل بودن تکلم و جویدن غذا پیشگیری می شود.
• به اصلاح بایت یا همان موقعیت دو فک بالا و پایین نسبت به هم کمک می کنند. بیمارانی که برای اصلاح بایت خود ارتودنسی انجام داده اند با گذاشتن نگهدارنده درمان نتیجه بخش تری دارند.
• از آنجایی که نگهدارنده ارتودنسی را مخصوص برای هر بیمار می سازند بنابراین با دندان های افراد سازگاری و تناسب دارد.
• به دلیل آسان بودن مراقبت از نگهدارنده های ارتودنسی دیگر لازم نیست که بیمار همانند گذشته نکات مراقبتی و رژیم غذایی محدودی داشته باشد.

معایب استفاده از ریتینرها چیست؟

• اگر از رتینر اسیکس استفاده کنید عملا یک سد پلاستیکی بین دندان های بالا و پایین ایجاد می شود و بهم نمی خورند که ممکن است همین امر موجب بروز احساس ناخوشایندی شود.
• اگر چه رتینر اسیکس شفاف است اما ممکن است در معرض نور بدرخشد و توجه بقیه را به خود جلب کند.
• استفاده از ریتینر هاولی ممکن است باعث مشکل شدن تکلم و تلفظ برخی حروف گردد. زیرا قسمت پلاستیکی آن کاملا سقف دهان را می پوشاند.
• احتمال شکستن و فرسوده شدن نگهدارنده ها وجود دارد و ممکن است دوباره فرآیند قالب گیری انجام شود.

نکات برای مراقبت از نگهدارنده ارتودنسی

• هنگام غذا خوردن حتما باید ریتینرهای متحرک را از دهان خارج کنید زیرا که هم خوردن و جویدن با آن ها دشوار است و هم اینکه احتمال آسیب و شکسته شدن آن ها وجود دارد.
• اگر از رتینول های متحرک استفاده می کنید باید مراقب باشید که وقتی آن ها را در دهان قرار داده اید خوراکی ها و میوه های سفتی مانند هویج، سیب و… را گاز نگیرید.
• رتینرها را حداقل هفته ای یک بار با محلول های پاک کننده مخصوص بشویید تا از رشد باکتری ها در آن ها جلوگیری کنید. اگر رتینرها کثیف باشند امکان سرایت عفونت و باکتری به دهان و دندان شما بالا است.
• هیچ گاه برای شستن نگهدارنده ارتودنسی از آب داغ استفاده نکنید.
• زمانی که ریتینر متحرک در دهان شما قرار دارد از نوشیدن مایعات شیرین و رنگ دار خودداری کنید؛ زیرا ممکن است رنگ مایعات به ریتینرها بچسبد که ظاهر جالبی نخواهد داشت.
• مسواک زدن و رعایت بهداشت دندان ها را فراموش نکنید. اگر به درستی نخ دندان نکشید ذرات غذایی لای دندان ها باقی می ماند و احتمال پوسیدگی آن ها بالا می رود.

جمع بندی نهایی نگهدارنده ارتودنسی

نگهدارنده های ارتودنسی برای جلوگیری از بازگشت دندان های اصلاح شده با موقعیت قبلی خود استفاده می شود. این ارتودنسی به مدت چند ماه برای تثبیت موقعیت کنونی دندان به کار می رود و مدت آن توسط متخصص ارتودنسی تعیین می شود.